Πώς θα κατοχυρώσετε το αφορολόγητο από τις αγορές σας στη φορολογική δήλωση

Εάν δικαιούστε έκπτωση φόρου λόγω δαπανών που κάνατε με κάρτα ή με ηλεκτρονικές πληρωμές, θα πρέπει να συμπληρώσετε τους σχετικούς κωδικούς στη φορολογική δήλωση (κωδικοί 049-050). Το ποσό δαπανών που κάνατε με κάρτες μπορείτε να το πληροφορηθείτε από την τράπεζα ή να το δείτε μόνος σας εφόσον έχετε πρόσβαση στο λογαριασμό σας μέσω ίντερνετ (e-banking).

Στο ποσό αυτό μπορείτε να προσθέσετε και δαπάνες που κάνατε μέσω μεταφορών από λογαριασμό σε λογαριασμό ή άλλες πληρωμές που κάνατε μέσω ebanking.

Χιλιάδες μισθωτοί, συνταξιούχοι και κατ' επάγγελμα αγρότες έχουν τη δυνατότητα κατοχύρωσης της ετήσιας έκπτωσης φόρου, η οποία φθάνει μέχρι τα 1.900-2.100 ευρώ και ισοδυναμεί με αφορολόγητο όριο εισοδήματος κλιμακούμενο από 8.636 έως 9.545 ευρώ, ακόμη κι αν δεν έχουν καλύψει το απαιτούμενο όριο δαπανών με πλαστικό χρήμα ή άλλα μέσα ηλεκτρονικών πληρωμών, βάσει των στοιχείων που έχουν γίνει γνωστά από τις τράπεζες και τους παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών πληρωμών.

Σύμφωνα με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλή, στον πίνακα 7 του βασικού εντύπου Ε1 της φετινής φορολογικής δήλωσης, οι νέοι κωδικοί 049-050, όπου πρέπει να αναγραφούν οι δαπάνες για την κατοχύρωση του αφορολογήτου ορίου δεν θα είναι προσυμπληρωμένοι από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής. Αντιθέτως, οι ίδιοι οι φορολογούμενοι που δικαιούνται το αφορολόγητο όριο, δηλαδή  οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι κατ' επάγγελμα αγρότες μπορούν να υπολογίζουν το συνολικό ποσό των δαπανών που πρέπει να δηλώσουν για να κατοχυρώσουν το αφορολόγητο και να αναγράφουν ποσό αυτό στους συγκεκριμένους κωδικούς.

Με την ίδια απόφαση διευκρινίζεται ότι προς διευκόλυνση του υπολογισμού του ποσού της δαπάνης που πρέπει να αναγραφεί στους κωδικούς 049-050, η Φορολογική Διοίκηση αναρτά την ηλεκτρονική πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της (σ.σ. από τις τράπεζες και τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών) για τις δαπάνες που πραγματοποίησαν οι φορολογούμενοι το 2017 με "πλαστικό χρήμα" ή άλλα μέσα ηλεκτρονικών πληρωμών και οι φορολογούμενοι που δικαιούνται το αφορολόγητο έχοντας οι ίδιοι το βάρος της απόδειξης, μπορούν να προσθέτουν επιπλέον ποσά τα οποία δεν έχει στη διάθεσή της η Α.Α.Δ.Ε. ώστε τα συνολικά ποσά δαπανών που τελικά θα αναγραφούν να καλύπτουν πλήρως τα ποσοστά επί των ετησίων εισοδημάτων που απαιτούνται βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας για την κατοχύρωση του αφορολογήτου. Αυτό σημαίνει ότι αν τα ποσά δαπανών που έχουν γίνει γνωστά στην Α.Α.Δ.Ε. από τις τράπεζες και τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών δεν επαρκούν για την κάλυψη του αφορολογήτου οι φορολογούμενοι μπορούν να προσθέσουν ποσά βάσει αποδεικτικών στοιχείων που έχουν από τις τράπεζές τους για δαπάνες που πραγματοποίησαν το 2017 μέσω e-banking, στέλνοντας τα χρηματικά ποσά των δαπανών σε - μη δηλωθέντες ως επαγγελματικούς - τραπεζικούς λογαριασμούς των επιχειρήσεων από τις οποίες αγόρασαν προϊόντα ή έλαβαν υπηρεσίες. 

Πρακτικά, βεβαίως, όσοι φορολογούμενοι απειλούνται με πρόσθετο φόρο εξαιτίας του γεγονότος ότι κατά τη διάρκεια του 2017 πραγματοποίησαν περιορισμένου ύψους δαπάνες με πλαστικό χρήμα ή με άλλα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ενδεχομένως να διακινδυνεύσουν να αναγράψουν στους κωδικούς 049-050 δαπάνες υψηλότερες αυτών που πραγματικά πραγματικά πραγματοποίησαν, όπως συνέβαινε στο παρελθόν με τις χάρτινες αποδείξεις. Αν εντοπιστούν όμως σε έλεγχο θα κληθούν να καταβάλουν όχι μόνο τον επιπλέον φόρο 22% για το ποσό των απαιτούμενων δαπανών που δεν κάλυψαν στην πραγματικότητα αλλά και με πρόστιμα και τόκους, λόγω υποβολής ανακριβούς δήλωσης. 

Αναλυτικά, όσον αφορά στις δαπάνες για την κάλυψη του αφορολογήτου των μισθωτών, των συνταξιούχων και των κατ' επάγγελμα αγροτών, με την απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. ορίζεται ότι:

* Στους κωδικούς 049-050 «Δαπάνη αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών», αναγράφονται τα χρηματικά ποσά των δαπανών για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών τα οποία εξοφλήθηκαν με πλαστικό χρήμα ή άλλα μέσα ηλεκτρονικής πληρωμής με σκοπό τη διατήρηση της μείωσης φόρου των 1.900-2.100 ευρώ που ισοδυναμεί με αφορολόγητο όριο 8.636-9.545 ευρώ.

* Ο φορολογούμενος απαιτείται να έχει πραγματοποιήσει τις δαπάνες αυτές στο εσωτερικό της χώρας ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ. και να τις έχει εξοφλήσει με κάρτες (χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες, προπληρωμένες κάρτες -prepaid cards) ή μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών (μεταφορά πίστωσης, εντολές άμεσης χρέωσης, πάγιες εντολές, τραπεζικές ή ταχυδρομικές επιταγές) ή και μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e- banking), ηλεκτρονικού πορτοφολιού (e-wallet κλπ.).

* Το ελάχιστο ποσό των δαπανών που πρέπει να έχει εξοφλήσει ο φορολογούμενος με τα παραπάνω μέσα πληρωμών για να κατοχυρώσει το αφορολόγητο προσδιορίζεται ως ποσοστό του ετησίου φορολογητέου εισοδήματός του, κλιμακωτά, ως εξής:

α) 10% στο τμήμα του εισοδήματος μέχρι τα 10.000 ευρώ

β) 15% στο τμήμα του εισοδήματος από τα 10.001 έως τα 30.000 ευρώ

γ) 20% στο τμήμα του εισοδήματος πάνω από τα 30.000 ευρώ.

* Οι κωδικοί 049-050 δεν προσυμπληρώνονται από τη Φορολογική Διοίκηση, αλλά οι ίδιοι οι φορολογούμενοι υπολογίζουν το σύνολο και το αναγράφουν. Προς διευκόλυνση του υπολογισμού αυτού, η Φορολογική Διοίκηση αναρτά την ηλεκτρονική πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της και οι φορολογούμενοι έχοντας οι ίδιοι το βάρος της απόδειξης, αναγράφουν αυτά που πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Δαπάνες οι οποίες έχουν μεν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής αλλά δεν περιλαμβάνονται στην αναρτώμενη πληροφόρηση, συμπεριλαμβάνονται εφόσον πληρούν τις ίδιες προϋποθέσεις και αποδεικνύονται από τον φορολογούμενο με κάθε πρόσφορο μέσο.

* Σε περίπτωση που κάποια από τα δικαιολογητικά που αφορούν δαπάνες διατήρησης της μείωσης φόρου των 1.900-2.100 ευρώ (σ.σ. δαπάνες που κατοχυρώνουν το αφορολόγητο των 8.636-9.545 ευρώ), έχουν κατατεθεί στον εργοδότη του φορολογούμενου ή στο ασφαλιστικό ταμείο ή στην ασφαλιστική εταιρία που είναι ασφαλισμένος, προκειμένου να αποζημιωθεί για την πραγματοποίηση αυτών των δαπανών, λαμβάνεται υπόψη για την εξασφάλιση της μείωσης φόρου (σ.σ. του αφορολογήτου) μόνο το τυχόν μέρος της δαπάνης που επιβαρύνθηκε ο ίδιος ο φορολογούμενος.

Ενδεικτικά παραδείγματα τέτοιων δαπανών αποτελούν οι φαρμακευτικές, οι δαπάνες για την αγορά ορθοπεδικών ειδών (νάρθηκες, κηδεμόνες, υποδήματα κλπ.), αναλώσιμων νοσηλευτικών υλικών, αναπηρικών βοηθητικών οργάνων (πατερίτσες, αναπηρικά αμαξίδια, στρώματα κατάκλισης κλπ.), ειδικών μηχανημάτων (νεφελοποιητές, συσκευές αναρρόφησης, φιάλες οξυγόνου κλπ.), οι δαπάνες για έξοδα μετακίνησης και διαμονής των ασφαλισμένων, οι δαπάνες για νοσήλια, οι δαπάνες για βρεφονηπιακούς σταθμούς κλπ., όταν δεν καλύπτονται στο σύνολό τους από εργοδότες, ασφαλιστικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες δύναται να χρησιμοποιηθούν από τους φορολογουμένους για την διατήρηση της έκπτωσης φόρου των 1.900-2.100 ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποτελούν δαπάνες που εκπίπτουν με βάση άλλη φορολογική διάταξη.

Προκειμένου να ληφθούν αυτά τα ποσά υπόψη, απαιτείται βεβαίωση του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ή της ασφαλιστικής εταιρίας από την οποία να προκύπτουν τα ακόλουθα:

α) Τα στοιχεία του προσώπου για το οποίο καταβλήθηκε η δαπάνη,

β) Ο τρόπος εξόφλησης και το συνολικό ποσό της δαπάνης, για το οποίο υποβλήθηκαν δικαιολογητικά,

γ) Ο αριθμός και η ημερομηνία της απόδειξης παροχής υπηρεσιών ή της απόδειξης λιανικής πώλησης στην οποία αναγράφεται το ποσό της δαπάνης,

δ) Το ποσό της δαπάνης που καλύφθηκε από τον εργοδότη ή το ασφαλιστικό ταμείο ή την ασφαλιστική επιχείρηση και

ε) Το υπόλοιπο ποσό της δαπάνης με το οποίο επιβαρύνεται ο φορολογούμενος.

Στην περίπτωση που η βεβαίωση εκδοθεί κατά το επόμενο έτος από το έτος που κατεβλήθησαν οι δαπάνες, είτε υποβάλλεται τροποποιητική δήλωση βάσει του άρθρου 19 του ν.4174/2013 για το έτος που κατεβλήθησαν, είτε δηλώνονται για να εκπέσουν στο έτος χορήγησης της βεβαίωσης.

Κατάργηση κωδικού ξεχωριστής αναγραφής ιατρικών δαπανών

* Οι κωδικοί 051-052, όπου στο περυσινό έντυπο οι φορολογούμενοι δήλωναν ξεχωριστά τις δαπάνες για ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη, καταργήθηκαν στο φετινό έντυπο λόγω του ότι για τα εισοδήματα του 2017 και των επομένων ετών η έκπτωση των δαπανών αυτών από τον φόρο εισοδήματος καταργήθηκε και στο εξής οι συγκεκριμένες δαπάνες δηλώνονται μαζί με τις λοιπές δαπάνες του φορολογούμενου στους κωδικούς 049-050 για την κατοχύρωση του αφορολογήτου.