Η Επιτροπή χαιρετίζει τη συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα από τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ για την επικαιροποίηση των υφιστάμενων κανόνων που διέπουν τους συντελεστές του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) για τα αγαθά και τις υπηρεσίες. Οι νέοι αυτοί κανόνες θα παρέχουν στις κυβερνήσεις μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τους συντελεστές που μπορούν να εφαρμόζουν και θα διασφαλίζουν την ίση μεταχείριση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Ταυτόχρονα, η επικαιροποιημένη νομοθεσία θα ευθυγραμμίσει τους κανόνες ΦΠΑ με τις κοινές προτεραιότητες της ΕΕ, όπως η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, η υποστήριξη της ψηφιοποίησης και η προστασία της δημόσιας υγείας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει τώρα να τεθεί σε διαβούλευση σχετικά με το τελικό κείμενο.

Ο Πάολο Τζεντιλόνι, επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε: "Η σημερινή ομόφωνη συμφωνία για τον εκσυγχρονισμό των κανόνων που διέπουν τους συντελεστές ΦΠΑ είναι εξαιρετική είδηση. Αποτέλεσμα μαραθώνιων διαπραγματεύσεων, δείχνει ότι όπου υπάρχει βούληση, υπάρχει και τρόπος - ένας ευρωπαϊκός τρόπος για να προχωρήσουμε. Τα κράτη μέλη θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία για να κάνουν τα συστήματα ΦΠΑ τους να αντανακλούν τις εθνικές πολιτικές επιλογές, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συνοχή με τις κοινές ευρωπαϊκές προτεραιότητες: την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και φυσικά την προστασία της δημόσιας υγείας."

Αναλυτικά:

Οι ισχύοντες κανόνες της ΕΕ σχετικά με τους συντελεστές ΦΠΑ είναι σχεδόν τριάντα ετών και είχαν επείγουσα ανάγκη εκσυγχρονισμού, δεδομένης της εξέλιξης των συνολικών κανόνων ΦΠΑ με την πάροδο των ετών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή πρότεινε το 2018 τη μεταρρύθμιση των συντελεστών ΦΠΑ.

Η σημερινή συμφωνία θα διασφαλίσει ότι οι κανόνες ΦΠΑ της ΕΕ είναι πλήρως ευθυγραμμισμένοι με τις προτεραιότητες της κοινής πολιτικής της ΕΕ. Η σημερινή ανακοίνωση θα αντιμετωπίσει τα ζητήματα αυτά με:

Επικαιροποίηση του καταλόγου των αγαθών και υπηρεσιών (παράρτημα ΙΙΙ της οδηγίας ΦΠΑ) στα οποία όλα τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ. Τα νέα προϊόντα και υπηρεσίες που προστίθενται στον κατάλογο περιλαμβάνουν εκείνα που προστατεύουν τη δημόσια υγεία, είναι καλά για το περιβάλλον και υποστηρίζουν την ψηφιακή μετάβαση. Μόλις τεθούν σε ισχύ οι κανόνες, τα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης για πρώτη φορά να απαλλάσσουν από τον ΦΠΑ ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες του καταλόγου που θεωρούνται ότι καλύπτουν βασικές ανάγκες.

Κατάργηση, έως το 2030, της δυνατότητας των κρατών μελών να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές και απαλλαγές σε αγαθά και υπηρεσίες που θεωρούνται επιζήμια για το περιβάλλον και τους στόχους της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή.

Διαθεσιμότητα των παρεκκλίσεων και των απαλλαγών για συγκεκριμένα αγαθά και υπηρεσίες, που ισχύουν σήμερα για ιστορικούς λόγους σε ορισμένα κράτη μέλη, σε όλες τις χώρες, ώστε να διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση και να αποφεύγονται οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού. Ωστόσο, οι υφιστάμενες παρεκκλίσεις που δεν δικαιολογούνται από στόχους δημόσιας πολιτικής άλλους από εκείνους που υποστηρίζουν τη δράση της ΕΕ για το κλίμα θα πρέπει να τερματιστούν έως το 2032.

Οι σημερινοί νέοι κανόνες υποστηρίζονται από προηγούμενη συμφωνία για τη μετάβαση του συστήματος ΦΠΑ της ΕΕ σε ένα σύστημα όπου ο ΦΠΑ καταβάλλεται στο κράτος μέλος του καταναλωτή και όχι στο κράτος μέλος του προμηθευτή. Αυτό διασφαλίζει ότι μια μεγαλύτερη ποικιλία συντελεστών (όπως συμφωνήθηκε σήμερα) θα είναι λιγότερο πιθανό να διαταράξει τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς ή να δημιουργήσει στρεβλώσεις του ανταγωνισμού. Ταυτόχρονα, αποφεύγεται επίσης ο πολλαπλασιασμός των μειωμένων συντελεστών, ο οποίος θα έθετε σε κίνδυνο την ικανότητα των κρατών μελών να εισπράττουν έσοδα στην εποχή μετά το COVID-19.

Τα επόμενα χρόνια, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεχίσουν τις προσπάθειες για να εξασφαλίσουν βιώσιμη ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19 και να επενδύσουν σημαντικά για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Η προστασία των δημόσιων εσόδων είναι ιδιαίτερα σημαντική στο πλαίσιο αυτό. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η επικαιροποιημένη νομοθεσία καθορίζει επίσης το ελάχιστο επίπεδο των μειωμένων συντελεστών, καθώς και τον μέγιστο αριθμό αγαθών και υπηρεσιών στο παράρτημα ΙΙΙ στα οποία τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόζουν τους εν λόγω συντελεστές (βλ. Ερωτήσεις και απαντήσεις για πλήρεις λεπτομέρειες). Για πρώτη φορά, ωστόσο, τα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης να εφαρμόζουν έναν μειωμένο συντελεστή χαμηλότερο του 5% ή να απαλλάσσουν από τον ΦΠΑ έναν μικρό αριθμό ειδών του καταλόγου.

Επόμενα βήματα:

Οι επικαιροποιημένοι κανόνες θα αποσταλούν τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για διαβούλευση επί του τελικού κειμένου έως τον Μάρτιο του 2022. Μόλις εγκριθεί επίσημα από τα κράτη μέλη, η νομοθεσία θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιτρέποντας στα κράτη μέλη να εφαρμόσουν το νέο σύστημα από την ημερομηνία αυτή.