Επισημοποίηση της λιβυκής αμφισβήτησης μέσω ΟΗΕ

Στην επίσημη διακοίνωση που κατατέθηκε στον ΟΗΕ στις 20 Ιουνίου και δημοσιοποιήθηκε στις 3 Ιουλίου, η κυβέρνηση της Τρίπολης χαρακτηρίζει τις διαφιλονικούμενες θαλάσσιες περιοχές ως λιβυκές και τις περιγράφει ως αντικείμενο άλυτης διαφοράς με την Ελλάδα.
Το καθεστώς της Τρίπολης, το οποίο διατηρεί στενές σχέσεις με την Τουρκία, υποστηρίζει στη διακοίνωση ότι η ελληνική οριοθέτηση των θαλάσσιων οικοπέδων για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων αποσκοπεί στη δημιουργία τετελεσμένων, πλήττοντας τα κυριαρχικά συμφέροντα της Λιβύης.
Κατηγορίες περί παραβίασης του Διεθνούς Δικαίου
Η λιβυκή πλευρά καταγγέλλει την Ελλάδα για σοβαρή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, επικαλούμενη ειδικά τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Απευθύνει, επίσης, έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα να διασφαλίσει την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Μεσόγειο, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο περαιτέρω κλιμάκωσης.
Η λιβυκή πλευρά καταγγέλλει την Ελλάδα για σοβαρή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, επικαλούμενη ειδικά τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Απευθύνει, επίσης, έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα να διασφαλίσει την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Μεσόγειο, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο περαιτέρω κλιμάκωσης.
Στην τεχνική έκθεση που συνοδεύει τη διακοίνωση, η Λιβυκή Κρατική Εταιρεία Πετρελαίου υποστηρίζει ότι η Ελλάδα παραβιάζει την οριοθετική γραμμή που πηγάζει από το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, θεωρώντας την επέκτασή του δεδομένη βάση διεκδίκησης.
Πρώτη επίσημη λιβυκή κήρυξη διεκδικήσεων
Από το 2019, οπότε και υπογράφηκε το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, μόνο η Τουρκία είχε προχωρήσει στην κήρυξη ΑΟΖ με βάση τη συμφωνία αυτή, εντάσσοντάς την στα όρια της λεγόμενης «Γαλάζιας Πατρίδας». Η Λιβύη δεν είχε έως τώρα ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο. Με τη σημερινή Ρηματική Διακοίνωση, διατυπώνει για πρώτη φορά επίσημη και σαφή διεκδίκηση, που ακυρώνει de facto την ελληνική ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης.
Από το 2019, οπότε και υπογράφηκε το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, μόνο η Τουρκία είχε προχωρήσει στην κήρυξη ΑΟΖ με βάση τη συμφωνία αυτή, εντάσσοντάς την στα όρια της λεγόμενης «Γαλάζιας Πατρίδας». Η Λιβύη δεν είχε έως τώρα ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο. Με τη σημερινή Ρηματική Διακοίνωση, διατυπώνει για πρώτη φορά επίσημη και σαφή διεκδίκηση, που ακυρώνει de facto την ελληνική ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης.
Άνοιγμα διαλόγου υπό όρους
Η κυβέρνηση της Τρίπολης δηλώνει ότι η διαφορά θα πρέπει να επιλυθεί μέσω διαπραγματεύσεων και εποικοδομητικού διαλόγου. Η ρητή αναγνώριση της ύπαρξης διμερούς διαφοράς θεωρείται ότι διευκολύνει την ελληνική πλευρά, η οποία εδώ και χρόνια ζητά επισήμως έναρξη διαλόγου και, σε περίπτωση αδιεξόδου, προσφυγή στη Χάγη, όπου και θα εξεταστεί το νομικό κύρος του Τουρκολιβυκού Μνημονίου.
Η κυβέρνηση της Τρίπολης δηλώνει ότι η διαφορά θα πρέπει να επιλυθεί μέσω διαπραγματεύσεων και εποικοδομητικού διαλόγου. Η ρητή αναγνώριση της ύπαρξης διμερούς διαφοράς θεωρείται ότι διευκολύνει την ελληνική πλευρά, η οποία εδώ και χρόνια ζητά επισήμως έναρξη διαλόγου και, σε περίπτωση αδιεξόδου, προσφυγή στη Χάγη, όπου και θα εξεταστεί το νομικό κύρος του Τουρκολιβυκού Μνημονίου.
Ήδη, ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης έχει καταθέσει πρόταση για τη σύσταση τεχνοκρατικών επιτροπών διαλόγου με την κυβέρνηση του στρατηγού Χαφτάρ στην Ανατολική Λιβύη, ενώ παρόμοια πρόταση αναμένεται να υποβληθεί και προς την Τρίπολη, σε μια προσπάθεια αποσυμπίεσης της κρίσης και διαφύλαξης των εθνικών συμφερόντων.