ΕΚΤ: Γιατί η υποχώρηση του πληθωρισμού δεν είναι αρκετή για να σταματήσει τις αυξήσεις επιτοκίων

Την 2η μεγαλύτερη μείωση του πληθωρισμού ανά μήνα είχε τον Δεκέμβριο η Ελλάδα, που κατατάσσεται πλέον στις 5 πρώτες (από τις 20 της Ευρωζώνης) με τον μικρότερο πληθωρισμό.

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία Δεκεμβρίου (flash estimates) ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ, όπως μετράται με τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), μειώθηκε στο 9,2% σε ετήσια βάση τον Δεκέμβριο από 10,1% τον Νοέμβριο. Αυτή η μείωση ήταν μεγαλύτερη από τις προσδοκίες της αγοράς για 9,7%.

Ειδικά στην Ελλάδα, ο πληθωρισμός μειώθηκε από τον Νοέμβριο κατά 0,8% (μόνο στη Γερμανία η μηνιαία μείωση ήταν υψηλότερη και έφτασε σε 1,2%).

Σε ετήσια βάση, ο Δεκέμβριος έκλεισε με πληθωρισμό 7,6%.

Χαμηλότερο πληθωρισμό είχαν μόνον η Ισπανία με 5,6%, το Λουξεμβούργο με 6,2%, Γαλλία 6,7% και η Μάλτα με 7,3%.

Πληθωρισμό της τάξεως του 10% είχαν οι περισσότερες χώρες (Ιταλία 12,3%, Βέλγιο 10,2%, Γερμανία 9,6%, Ολλανδία 11%, Πορτογαλία 9,8% κλπ) ενώ η Σλοβακία είχε 15%, Ιρλανδία 17,5% και οι βαλτικές χώρες πάνω και από 20%.

Η επιβράδυνση μπορεί να απαλύνει τις πιέσεις προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), ωστόσο, θεωρείται απίθανο ότι θα είναι αρκετή για να βάλει «φρένο» στις αυξήσεις των επιτοκίων, σχολιάζουν οι Financial Times προσθέτοντας ότι οι αγορές να εξακολουθούν να αναμένουν σε μια σειρά αυξήσεων κατά τη διάρκεια του 2023.

Γιατί όμως η υποχώρηση του πληθωρισμού δεν είναι αρκετή για να αλλάξει ρότα η ΕΚΤ;

Είναι γεγονός ότι η μείωση που καταγράφουν οι τιμές των καυσίμων και η κρατική στήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις έχουν οδηγήσει σε χαμηλότερο ρυθμό τον πληθωρισμό. Όμως οι υποκείμενες πιέσεις στις τιμές παραμένουν ισχυρές.

Το Βερολίνο, για παράδειγμα, επιδότησε τους λογαριασμούς φυσικού αερίου των περισσότερων νοικοκυριών για τον Δεκέμβριο, οι οποίοι- σύμφωνα με τους οικονομολόγους της Commerzbank- έριξαν τον εναρμονισμένο ρυθμό του πληθωρισμού κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες. Έτσι ο πληθωρισμός έπεσε κάτω από το 10%, και διαμορφώθηκε στο 9,6%, από 11,3% τον προηγούμενο μήνα. Ωστόσο, η αύξηση του κόστους των υπηρεσιών, ένας δείκτης για το πόσο είναι πιθανό να διαρκέσουν οι πιέσεις στις τιμές, επιταχύνθηκε τον Δεκέμβριο.

Στην Ισπανία, ο δομικός πληθωρισμός (ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή στον οποίο δεν λαμβάνονται υπόψη οι τιμές των τροφίμων και της ενέργειας επειδή είναι ευμετάβλητα και εποχικά) αυξήθηκε σε ετήσια βάση τον Δεκέμβριο, παρά την μεγαλύτερη από την αναμενόμενη πτώση του εναρμονισμένου δείκτη στο 5,6%.

Για να προχωρήσει σε αλλαγή τακτικής η ΕΚΤ, θα πρέπει πρώτα να δει σημαντική πτώση του δομικού πληθωρισμού και άλλων δεικτών που υποδεικνύουν μακροπρόθεσμες πληθωριστικές πιέσεις, όπως η αύξηση των μισθών. Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ θα είναι επίσης σε επιφυλακή για ενδείξεις ότι τα μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν υψηλές τιμές ενέργειας ενισχύουν τη ζήτηση.

Όπως εξήγησε η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, σε συνέντευξή της στην κροατική εφημερίδα Jutarnji List: «Πρέπει να προσέχουμε ώστε οι εγχώριες αιτίες [του πληθωρισμού] που βλέπουμε και σχετίζονται κυρίως με τα δημοσιονομικά μέτρα και τη δυναμική των μισθών, να μην οδηγήσουν σε παγίωση του πληθωρισμού».

Επομένως, εάν δεν καταγραφεί σημαντική πτώση στα μέτρα των υποκείμενων πιέσεων στις τιμές, οι προσδοκίες των αγορών και των οικονομολόγων για τα επιτόκια της ΕΚΤ είναι απίθανο να αλλάξουν σε μεγάλο βαθμό.

«Θα είναι πολύ καλό να επιστρέψουμε στον πληθωρισμό 3 ή 4%», σημειώνει ο Hollingsworth διευκρινίζοντας: «Αλλά θα μπορούσε να είναι πιο δύσκολο να μειωθεί στο 2%, ιδιαίτερα εάν υπάρχει μια πιο ήπια από την αναμενόμενη ύφεση». «Πρέπει πραγματικά να δούμε τις τιμές των υπηρεσιών και την αύξηση των μισθών να μειώνονται για να πείσουμε την ΕΚΤ ότι έχει κάνει αρκετά», καταλήγει.