Ο Μάριο Ντράγκι, μιλώντας στο συνέδριο του Economist μαζί με τον Ευάγγελο Μυτιληναίο, υπενθύμισε ότι ο αρχικός στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν ήταν η παγκόσμια ισχύς, αλλά η διατήρηση της ειρήνης σε μια ήπειρο που γνώρισε αιματηρούς πολέμους. «Ήταν ένα σχέδιο ειρήνης», υπογράμμισε.

Αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο, εξηγεί τις συναινετικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων, αλλά και τη δημιουργία μιας μη εκλεγμένης, γραφειοκρατικής αρχής, όπως η Κομισιόν. Ενώ στο παρελθόν η Ευρώπη δεν χρειαζόταν άμυνα ή εξωτερική πολιτική –καθώς αυτό το ρόλο αναλάμβαναν οι ΗΠΑ– σήμερα η πραγματικότητα επιβάλλει νέες στρατηγικές.

«Η Ευρώπη πρέπει να επανεφεύρει τον εαυτό της», δήλωσε ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ. Παραδέχθηκε ότι οι ανάγκες αυτές προϋπήρχαν της νέας αμερικανικής ηγεσίας, αλλά η έλευση Τραμπ «επισπεύδει τις εξελίξεις».

Από την πλευρά του, ο Ευάγγελος Μυτιληναίος χαρακτήρισε την Ευρώπη «γεωπολιτικά στη γωνία», καθώς η εποχή της «ήπιας ισχύος» υποχωρεί και αντικαθίσταται από τη «σκληρή ισχύ», στην οποία ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία κυριαρχούν. Η Ευρώπη, όπως είπε, δεν ήταν έτοιμη να παίξει με αυτούς τους κανόνες.

Παρατήρησε επίσης ότι η σημερινή δομή της ΕΕ είναι ξεπερασμένη και ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενεργεί σαν πρόεδρος των «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης», χωρίς να είναι.

Ο Ντράγκι υπογράμμισε ότι η Ευρώπη πρέπει να αναγνωρίσει πως βρίσκεται σε κρίση. Πρέπει να ορίσει τις κοινές προτεραιότητες και είτε να προχωρήσει ενιαία είτε με ομάδες κρατών, όπως στη Ζώνη Σένγκεν. Αντίθετα, ζητήματα χωρίς διακρατική σημασία να επιστρέψουν στην εθνική αρμοδιότητα.

Αναφερόμενος στην έκθεσή του, σημείωσε πως η Ευρώπη χρειάζεται βαθιές μεταρρυθμίσεις και όχι μόνο κονδύλια 500 δισ. ευρώ. Παρατήρησε ότι υπάρχει κοινή αγορά για οδοντόπαστες αλλά όχι για την τεχνητή νοημοσύνη, επισημαίνοντας τα ενδοευρωπαϊκά εμπόδια στην καινοτομία.

Ο Μυτιληναίος, απαντώντας ως επιχειρηματίας, σημείωσε ότι οι ΗΠΑ επενδύουν στην έρευνα και ανάπτυξη, ενώ η Ευρώπη χάνει πολύτιμο χρόνο λόγω υπερρύθμισης. Τόνισε πως η ενέργεια είναι ο βασικός παράγοντας παραγωγικότητας και η Ευρώπη είναι ο μεγάλος χαμένος της ενεργειακής κρίσης.

Κατηγόρησε επίσης τις βιαστικές πολιτικές απανθρακοποίησης, που προκάλεσαν κλείσιμο βιομηχανιών χωρίς να φέρουν επενδύσεις ή φθηνότερη ενέργεια.

Στο θέμα των δασμών, είπε ότι δεν είναι τεχνικό αλλά πολιτικό ζήτημα, θυμίζοντας την πίεση Τραμπ για στρατιωτικές δαπάνες και την απώλεια της φθηνής ρωσικής ενέργειας, που τώρα πληρώνεται πολλαπλάσια.

Ο Ντράγκι αναφέρθηκε στο παράδειγμα της Γερμανίας, όπου η κοινή γνώμη άλλαξε στάση για την άμυνα, οδηγώντας σε αναθεώρηση του Συντάγματος και αύξηση δαπανών. Παραδέχθηκε πως η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία είναι εθνικά κατακερματισμένη, και δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες άμεσα. Χρειάζεται πέντε έως έξι χρόνια για συλλογική ευρωπαϊκή παραγωγή.

Υπογράμμισε ότι το μέλλον της άμυνας εξαρτάται από την τεχνητή νοημοσύνη: κοινές πλατφόρμες, υπολογιστικό νέφος, δορυφορικά συστήματα, κυβερνοασφάλεια. «Εκεί η εθνική στρατηγική δεν επαρκεί, απαιτείται υπερεθνικό μέγεθος».

Ο Μυτιληναίος συμφώνησε, λέγοντας ότι η αμυντική ενίσχυση έρχεται καθυστερημένα, αλλά «καλύτερα τώρα παρά ποτέ». Τόνισε ότι πολλές χώρες θα πληρώνουν άλλες χώρες, όπως τη Γερμανία ή τη Γαλλία για να εξοπλιστούν.

Προειδοποίησε, όμως, ότι αν οι πολίτες νιώσουν πως οι αμυντικές δαπάνες πλήττουν το κοινωνικό κράτος, θα χαθεί η στήριξη των προσπαθειών αυτών.

Για τον ίδιο, η Ευρώπη έχει μια ιστορική ευκαιρία να αναπτύξει σοβαρή αμυντική βιομηχανία, αλλά χρειάζονται ισχυρά κίνητρα και πολιτική βούληση. Ο Ντράγκι συμπλήρωσε ότι η Μεγάλη Βρετανία θα είναι απαραίτητη στο μέλλον, όχι μόνο για την άμυνα. Ο Μυτιληναίος συμφώνησε, λέγοντας πως το Brexit ζημίωσε όλους.

Αναφερόμενοι στην απανθρακοποίηση, ο Μυτιληναίος μετέφερε εμπειρία από παλαιότερη συνομιλία στις Βρυξέλλες, όπου του ειπώθηκε ευθέως ότι στόχος ήταν να φύγουν οι βαριές βιομηχανίες από την Ευρώπη. Αυτό, όπως είπε, οδήγησε στο κλείσιμο των μισών εργοστασίων μετάλλου.

«Η πράσινη μετάβαση είναι απαραίτητη, αλλά απαιτεί σχέδιο», είπε. Ο Ντράγκι υπογράμμισε πως αν δεν ελεγχθούν οι τιμές ενέργειας, η απανθρακοποίηση δεν θα προχωρήσει και ότι χρειάζεται αναμόρφωση της ενεργειακής αγοράς.

Για την Ελλάδα, ο Μυτιληναίος σημείωσε ότι ο ρόλος του Μάριο Ντράγκι θα καταγραφεί θετικά στην ιστορία, ενώ τόνισε τη σταθερότητα της ελληνικής πολιτικής σκηνής τα τελευταία έξι χρόνια, που συνέβαλε στην οικονομική πρόοδο.

Ο Ντράγκι συμφώνησε, λέγοντας ότι ο ελληνικός λαός αξίζει συγχαρητήρια. «Πέρασαν δέκα χρόνια από το δημοψήφισμα. Η σημερινή εικόνα είναι απόδειξη προόδου», κατέληξε.