Νέες φοροαπαλλαγές για κληρονόμους συζύγους και τέκνα

Αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης των κληρονομιών φέρνει το νομοσχέδιο «Διασφάλιση δημοσιονομικής ισορροπίας: Μεταρρύθμιση πλαισίου δημοσιονομικής διαχείρισης», που κατατέθηκε στη Βουλή. Οι ρυθμίσεις αφορούν μεταξύ άλλων συζύγους, τέκνα, αγρότες και προβλέπουν διαγραφή χρεών των αποθανόντων, τροποποιήσεις στις διαδικασίες μετεγγραφής ακινήτων, καθώς και αναθεώρηση του πλαισίου για τις σχολάζουσες κληρονομιές.

Η φιλοσοφία του νομοσχεδίου είναι η εξάλειψη αναχρονιστικών διατάξεων, η ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου και η δημιουργία ενιαίου φορολογικού πλαισίου για την περιουσία.

Οι όροι φοροαπαλλαγής για κληρονομιές προς συζύγους και τέκνα εξισώνονται με εκείνους της πρώτης κατοικίας, εφόσον πληρούνται στεγαστικά κριτήρια. Η απαλλαγή ισχύει για ακίνητα πλήρους κυριότητας και εφόσον δεν υφίστανται άλλα ακίνητα που καλύπτουν στεγαστικές ανάγκες. Το όριο επιφάνειας είναι 70 τ.μ. για μεμονωμένους δικαιούχους, με προσαυξήσεις για παιδιά και 90 τ.μ. για άτομα με αναπηρία.

Τα χρέη του αποβιώσαντος προς το Δημόσιο εκπίπτουν από την αξία της κληρονομιάς με αίτηση των κληρονόμων. Η αίτηση μπορεί να κατατεθεί πριν την οριστική περαίωση της υπόθεσης ή μέσα σε ένα έτος από τη βεβαίωση του χρέους, αλλά όχι μετά από δέκα έτη από την αρχική δήλωση. Αν έχει ξεκινήσει έλεγχος, η αίτηση υποβάλλεται μέχρι την πράξη προσδιορισμού ή την άσκηση ένστασης.

Η νέα ρύθμιση δίνει τη δυνατότητα να πραγματοποιηθεί η μεταγραφή ακινήτων, ακόμα και αν δεν έχει προηγηθεί φορολογική δήλωση, με την υποχρέωση ενημέρωσης της Φορολογικής Διοίκησης από το Κτηματολογικό Γραφείο. Καταργείται η υποχρέωση προσκόμισης θεωρημένου αντιγράφου της δήλωσης μεταβίβασης.

Για τις σχολάζουσες κληρονομιές, όταν έχει οριστεί η αξία της κληρονομίας, αυτή χρησιμοποιείται και για τον υπολογισμό του φόρου των κληρονόμων. Οι κληρονόμοι έχουν το δικαίωμα να αμφισβητήσουν τον υπολογισμό, εκτός αν υπάρχει απόφαση δικαστηρίου. Αν ο κηδεμόνας έχει αμελήσει ένδικες ενέργειες, αυτό δεν δεσμεύει τους κληρονόμους, οι οποίοι μπορούν να συνεχίσουν νομικές διαδικασίες.

Για αγροτικές εκτάσεις που αποκτήθηκαν με απαλλαγή από φόρο μεταβίβασης, θεσπίζεται υποχρέωση διατήρησης για 15 έτη. Η ίδια υποχρέωση ισχύει και για τους κληρονόμους. Αν αλλάξει χρήση ή πωληθεί πρόωρα, τότε πρέπει να καταβληθεί ολόκληρος ο φόρος που αναλογεί στην τρέχουσα αξία. Η δήλωση πρέπει να γίνει εντός 30 ημερών από τη μεταβολή, ενώ καταβάλλεται ο μεγαλύτερος φόρος μεταξύ αυτού που ίσχυε κατά την απαλλαγή ή του σημερινού.