Οι «αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης» ή «τεκμήρια διαβίωσης» που, σύμφωνα με την Εφορία, είναι τα ελάχιστα ποσά, τα οποία καταβάλλει ετησίως κάθε φορολογούμενος για να συντηρεί σπίτια, ΙΧ αυτοκίνητα, βάρκες, σκάφη, πισίνες, ανεμόπτερα, αεροσκάφη και ελικόπτερα, για να πληρώνει δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων και μισθοδοσία υπηρετικού προσωπικού και για να καλύπτει τις άμεσες προσωπικές ανάγκες διαβίωσής του, αθροίζονται και προσδιορίζουν ένα ελάχιστο όριο φορολογητέου τεκμαρτού εισοδήματος.

Για τον προσδιορισμό της συνολικής ετήσιας «αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης» κάθε φορολογούμενου λαμβάνονται, ειδικότερα, υπόψη:

1) Οι ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρηθείσες κύριες και δευτερεύουσες κατοικίες. 

Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης για κύρια κατοικία υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της, ως ακολούθως:

- μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.

- από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.

- από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.

- από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.

- από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.

Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας, ισχύει αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ 14 ΤΡΟΠΟΥΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΤΕ ΤΑ ΤΕΚΜΗΡΙΑ

Όλα τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ. και κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω. Για τις μονοκατοικίες, τα παραπάνω ποσά λαμβάνονται υπόψη αυξημένα κατά 20%. Επίσης για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης λαμβάνονται υπόψη μειωμένα κατά 50%.

ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ ΠΟΣΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΑΣ

Κατοικίες εκτός συστήματος αντικειμενικών αξιών

Για τις κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, λαμβάνεται υπόψη η ισχύουσα τιμή εκκίνησης ελαχίστου κόστους κατασκευής ανά τετραγωνικό μέτρο.

Αν μια κατοικία μισθώνεται ορισμένους μήνες μέσα στο έτος, το ετήσιο ποσό της αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης θα επιμερίζεται με βάση τους μήνες που διαρκεί η μίσθωση.

Εξοχικά-κενές κατοικίες

Επίσης, για δευτερεύουσες εξοχικές κατοικίες δεν ισχύει ο περιορισμός της ετήσιας δαπάνης διαβίωσης που προκύπτει από αυτές, σε τρεις μήνες το έτος.

Δεν υπολογίζεται ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης στις περιπτώσεις των κενών κατοικιών. Για κατοικίες που παραμένουν κενές άνω των έξι μηνών, απαιτείται η προσκόμιση φωτοαντίγραφων λογαριασμών της ΔΕΗ ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π.χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων), από το οποίο να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό για όλο το υπόψη διάστημα.

Τουριστικές κατοικίες

Δεν υπολογίζεται αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης για δευτερεύουσες κατοικίες που μισθώνουν μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού για τουριστικούς λόγους.

Συνιδιοκτησία

Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας του ακινήτου, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης θα υπολογίζεται με βάση τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας και στη συνέχεια θα γίνεται ο επιμερισμός της, μεταξύ των συνιδιοκτητών, με βάση τα ποσοστά  συνιδιοκτησίας τους. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας μιας κατοικίας π.χ. από δύο συνιδιοκτήτες όπου ο ένας έχει παραχωρήσει το ποσοστό ιδιοκτησίας του στον άλλο προκειμένου ο τελευταίος να χρησιμοποιήσει την κατοικία στο σύνολό της, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης που προκύπτει από τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας θα βαρύνει τον ιδιοκτήτη που χρησιμοποιεί την κατοικία αυτή.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΕΤΕ ΤΑ ΤΕΚΜΗΡΙΑ

2) Τα επιβατικά αυτοκίνητα Ι.Χ.

Η αντικειμενική δαπάνη ορίζεται ως εξής:

α) Για αυτοκίνητα μέχρι και 1.200 κ.ε., σε 4.000 ευρώ.

β) Για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 1.200 κ.ε. και μέχρι 2.000 κ.ε., προστίθενται 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.

γ) Για αυτοκίνητα άνω των 2.000 κ.ε. και μέχρι 3.000 κ.ε., προστίθενται 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.

δ) Για αυτοκίνητα άνω των 3.000 κ.ε., προστίθενται 1.200 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.

Τα παραπάνω ισχύουν και για αυτοκίνητα μεικτής χρήσης καθώς και για αυτοκίνητα τύπου jeep.

Τα παραπάνω ποσά μειώνονται ανάλογα με την παλαιότητα του αυτοκινήτου, η οποία υπολογίζεται από το έτος πρώτης κυκλοφορίας του στην Ελλάδα, κατά ποσοστό 30% για χρονικό διάστημα κυκλοφορίας πάνω από 5 και μέχρι 10 έτη και κατά ποσοστό 50% για χρονικό διάστημα πάνω από 10 έτη.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΠΙΝΑΚΑ: ΠΟΣΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ ΣΑΣ

Αν ο κυβισμός του αυτοκινήτου δεν καταλήγει σε πλήρη εκατοντάδα (π.χ. 1240, 1290 κ.ε.) τότε θα γίνεται στρογγυλοποίηση προς την πλησιέστερη εκατοντάδα. Δηλαδή, μέχρι 50 κ.ε. η στρογγυλοποίηση θα γίνεται προς την αμέσως προηγούμενη εκατοντάδα και πάνω από 50 κ.ε. η στρογγυλοποίηση θα γίνεται προς την αμέσως επόμενη εκατοντάδα. Π.χ. ένα αυτοκίνητο Ι.Χ. 1758 κυβ. εκατοστών θα θεωρείται 1800 κυβ. εκατοστών, ενώ ένα αυτοκίνητο 1.748 κυβικών εκατοστών θα θεωρείται 1.700 κυβ. εκατοστών.

Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης δεν εφαρμόζεται για επιβατικά ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα που διαθέτουν πιστοποιητικό αυθεντικότητας, καθώς και για επιβατικά αυτοκίνητα ειδικά διασκευασμένα για κινητικά ανάπηρους, με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.

3) Τα δίδακτρα που καταβλήθηκαν ετησίως σε ιδιωτικά σχολεία στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσης.

Για τον προσδιορισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης, λαμβάνεται υπόψη η πραγματική ετήσια δαπάνη που καταβάλλεται για ιδιωτικά σχολεία στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσης, όπως αυτή προκύπτει από τις σχετικές αποδείξεις παροχής υπηρεσιών. Εξαιρούνται οι δαπάνες που καταβάλλονται σε εσπερινά γυμνάσια και λύκεια, καθώς και στα ειδικά σχολεία ατόμων με ειδικές ανάγκες. Στην περίπτωση διαζευγμένων γονέων όπου άλλος γονέας βαρύνεται με τα τέκνα και άλλος καταβάλλει τις δαπάνες διδάκτρων των τέκνων, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης θα βαρύνει τον γονέα που καταβάλλει τις δαπάνες αυτές.

4) Τα ποσά μισθοδοσίας που καταβάλλονται σε οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό.

Η ετήσια αντικειμενική  δαπάνη  ορίζεται στο κατώτατο όριο αμοιβών όπως αυτό προσδιορίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις για την αντίστοιχη κατηγορία εργαζομένων. Εξαιρούνται οι δαπάνες που καταβάλλονται στην περίπτωση που ο φορολογούμενος απασχολεί έναν μόνο οικιακό βοηθό καθώς και οι δαπάνες που καταβάλλονται στην περίπτωση που ο φορολογούμενος ή πρόσωπο που συνοικεί με αυτόν και τον βαρύνει έχει αναπηρία 67%  και πάνω από διανοητική καθυστέρηση, ή φυσική αναπηρία, ή είναι ηλικίας άνω των 65 ετών και απασχολεί ένα νοσοκόμο.

5) Τα σκάφη αναψυχής. Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης κλιμακώνεται ως εξής:

α) Για μηχανοκίνητα σκάφη ανοικτού τύπου χωρίς χώρο ενδιαίτησης (ταχύπλοα και μη) ολικού μήκους μέχρι 5 μέτρα, η αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης ανέρχεται στο ποσό των 4.000 ευρώ. Για τα πάνω από 5 μέτρα, το ποσό αυτό αυξάνεται κατά 2.000 ευρώ το μέτρο.

β) Για ιστιοφόρα ή μηχανοκίνητα ή μικτά σκάφη με χώρους ενδιαίτησης, ολικού μήκους μέχρι και 7 μέτρα, η αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης ορίζεται στο ποσό των 12.000 ευρώ. Για τα ίδια σκάφη με μήκος πάνω από 7 και μέχρι 10 μέτρα προστίθενται 3.000 ευρώ για κάθε ένα επιπλέον μέτρο μήκους. Για σκάφη άνω των 10 μέτρων και μέχρι 12 μέτρα, προστίθενται 7.500 ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους. Για σκάφη άνω των 12 μέτρων και μέχρι 15 μέτρα, προστίθενται 15.000 ευρώ για κάθε ένα επιπλέον μέτρο μήκους. Για σκάφη άνω των  15 μέτρων και μέχρι 18 μέτρα, προστίθενται 22.500 ευρώ, για κάθε ένα επιπλέον μέτρο μήκους. Για σκάφη άνω των 18 και μέχρι 22 μέτρα, προστίθενται 30.000 ευρώ για κάθε ένα επιπλέον μέτρο μήκους. Τέλος, για σκάφη πάνω από 22 μέτρα, προστίθενται 50.000 ευρώ για κάθε επιπλέον μέτρο μήκους.

Τα ποσά της περίπτωσης αυτής μειώνονται 50% για τα πλοία αναψυχής που έχουν κατασκευαστεί ή κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξ' ολοκλήρου από ξύλο, τύπων «τρεχαντήρι», «βαρκαλάς», «πέραμα», «τσερνίκι» και «λίμπερτυ», που προέρχονται από την ελληνική ναυτική παράδοση.

Η αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης κάθε σκάφους  μειώνεται ανάλογα με την παλαιότητα του κατά ποσοστό 15% αν έχει παρέλθει χρονικό διάστημα πάνω από 5 και μέχρι δέκα 10 έτη από τη χρονιά που νηολογήθηκε για πρώτη φορά και κατά 30% αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από 10 έτη.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΠΟΣΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΓΙΑ ΣΚΑΦΗ ΙΣΤΙΟΦΟΡΑ, ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΑ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΑ ΜΕ ΚΑΜΠΙΝΑ

Τα παραπάνω ποσά του πίνακα μειώνονται κατά 50%  για τα ιστιοφόρα σκάφη.

Για σκάφη με μόνιμο ναυτολογημένο πλήρωμα για ολόκληρο ή μέρος του έτους, στην παραπάνω δαπάνη προστίθεται και η αμοιβή του πληρώματος, ενώ τα σκάφη επαγγελματικής χρήσης δεν λαμβάνονται υπόψη για την επαγγελματική δαπάνη.

Επίσης, αναγνωρίζεται πλέον η ακινησία για τα σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης.  Για την απόδειξη του χρόνου ακινησίας πρέπει να συνυποβάλλεται με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος βεβαίωση της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής για το ακριβές χρονικό διάστημα (χρόνος έναρξης και λήξης ακινησίας ή συνέχιση της ακινησίας κατά την 31η Δεκεμβρίου του έτους), που θα προκύπτει από τις αντίστοιχες καταχωρήσεις σε σχετικό βιβλίο που θα τηρείται από αυτή.

6) Τα ανεμόπτερα, τα αεροσκάφη και τα ελικόπτερα.

Η αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης για ανεμόπτερα,  αεροσκάφη και ελικόπτερα κυριότητας ή κατοχής του φορολογουμένου, της συζύγου ή των προσώπων που συνοικούν μαζί τους και τους βαρύνουν ορίζεται  ως εξής:

 

α) Για κάθε ανεμόπτερο, στο ποσό των 8.000 ευρώ.

β) Για αεροσκάφη με κινητήρα κοινό, εσωτερικής καύσης και στροβιλοελικοφόρα, καθώς και ελικόπτερα, στο ποσό των 65.000 ευρώ για τους 150 πρώτους ίππους ισχύος του κινητήρα τους. Για κάθε ίππο πάνω από τους 150, προσαυξάνεται κατά 500 ευρώ.

γ) Για αεροσκάφη αεροπροωθούμενα (JET) στο ποσό των 200 ευρώ για κάθε λίμπρα ώθησης.

δ) Για τις υπερελαφρές πτητικές αθλητικές μηχανές στο ποσό των 20.000 ευρώ.

Τα παραπάνω ποσά δεν μειώνονται λόγω ακινησίας ή παλαιότητας.

7) Οι πισίνες

Οι δεξαμενές κολύμβησης (πισίνες) εξακολουθούν να λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης. Για τις εξωτερικές δεξαμενές κολύμβησης, η δαπάνη αυτή ορίζεται, κλιμακωτά, σε 160 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο μέχρι και τα 60 τετραγωνικά μέτρα και σε 320 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, για επιφάνεια άνω των 60 τετραγωνικών μέτρων.

Τα ανωτέρω ισχύουν και όταν η δεξαμενή είναι συναρμολογούμενη.

Προκειμένου για εσωτερική δεξαμενή κολύμβησης, τα παραπάνω ποσά αυτής της περίπτωσης διπλασιάζονται.

Προκειμένου για κοινόχρηστες πισίνες που βρίσκονται σε συγκροτήματα πολυκατοικιών, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης επιμερίζεται στους ιδιοκτήτες των ακινήτων με βάση τα χιλιοστά κάθε  διαμερίσματος στο οικόπεδο.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΠΟΣΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΙΣΙΝΕΣ

8) Ελάχιστη ετήσια δαπάνη διαβίωσης

Για κάθε φορολογούμενο, λαμβάνεται υπόψη, εκτός των προαναφερομένων τεκμηρίων, και ένα ποσό ως ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης. Το ποσό αυτό ορίζεται σε 3.000 ευρώ, προκειμένου για άγαμο, διαζευγμένο ή χήρο, και σε 5.000 ευρώ, προκειμένου για συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση. Η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης εφαρμόζεται εφόσον ο φορολογούμενος δηλώνει οποιουδήποτε ύψους πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα. Αυτό σημαίνει ότι τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων των 3.000 ή των 5.000 ευρώ θα εφαρμοστούν φέτος ακόμη και σε φορολογούμενους που είχαν το προηγούμενο έτος έστω και 0,01 ευρώ εισόδημα από τόκους καταθέσεων! Θα εφαρμοστούν επίσης καί σε φορολογούμενους με μηδενικά πραγματικά εισοδήματα έτους 2012, οι οποίοι όμως βαρύνονται με αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης για τις κατοικίες στις οποίες διέμειναν (ιδιόκτητες, ενοικιαζόμενες ή δωρεάν παραχωρούμενες) ή και για τυχόν άλλα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτουν (ΙΧ αυτοκίνητα, βάρκες κ.λπ.)! Κι αυτό διότι οι φορολογούμενοι αυτού υποχρεούνται να εμφανίσουν στην Εφορία τεκμαρτά εισοδήματα! Οι μόνοι που απαλλάσσονται από τα ελάχιστα ποσά αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης είναι όσοι δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα αλλά ούτε και τεκμαρτά, δηλαδή αυτοί που είναι άποροι και ταυτόχρονα φιλοξενούνται σε σπίτια συγγενών ή φίλων τους, οπότε δεν βαρύνονται καν με αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης για τις κατοικίες στις οποίες διαμένουν.

Οι «αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης» εφαρμόζονται μειωμένες κατά 30% των όσων προκύπτουν σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, προκειμένου για συνταξιούχους οι οποίοι έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους.