ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
#προϋπολογισμός

Πρωτογενές υπερπλεόνασμα με αιχμή την υπερφορολόγηση των νοικοκυριών

Με σταθερά υψηλούς ρυθμούς συνεχίζεται η παραγωγή πλεονασμάτων στον κρατικό προϋπολογισμό, γεγονός που αποδίδεται πρωτίστως στη συστηματική υπερφορολόγηση των νοικοκυριών, μέσω τόσο της άμεσης όσο και της έμμεσης φορολογίας.
Η Ελλάδα σήμερα συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ (24%), οι οποίοι επιβαρύνουν κυρίως τους πολίτες, ενώ οι συντελεστές φορολόγησης των εισοδημάτων παραμένουν αμετάβλητοι επί σειρά ετών, χωρίς τιμαριθμική προσαρμογή.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ακόμη και μια οριακή αύξηση εισοδήματος να οδηγεί σε αναλογικά μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση ανήλθε σε πλεόνασμα 4.667 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου 2.235 εκατ. ευρώ και πλεονάσματος 2.905 εκατ. ευρώ το ίδιο διάστημα του 2024.
Υπάρχουν, πάντως, τεχνικές εξαιρέσεις στα αποτελέσματα: ποσό 792 εκατ. ευρώ σχετίζεται με μεταφορά πληρωμών του τακτικού προϋπολογισμού και 510 εκατ. ευρώ με καθυστέρηση πληρωμών εξοπλιστικών προγραμμάτων, τα οποία δεν επηρεάζουν δημοσιονομικά το τελικό αποτέλεσμα.
Επιπλέον, 342 εκατ. ευρώ σε φορολογικά έσοδα του πρώτου διμήνου προσμετρώνται στο 2024. Αφαιρώντας τα παραπάνω, η υπέρβαση στο πρωτογενές αποτέλεσμα του πρώτου εξαμήνου υπολογίζεται στα 788 εκατ. ευρώ.
Αξιοσημείωτο είναι ότι μέρος του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων που αναμενόταν να εισπραχθεί σε μεταγενέστερο χρόνο προεισπράχθηκε λόγω της πρόωρης ενεργοποίησης της πλατφόρμας για την υποβολή δηλώσεων από τα μέσα Μαρτίου.
Για το ίδιο διάστημα (Ιανουάριος - Ιούνιος 2025), το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκε σε 416 εκατ. ευρώ, σημαντικά χαμηλότερο τόσο από τον στόχο των 2.795 εκατ. ευρώ όσο και από το έλλειμμα των 2.256 εκατ. ευρώ του 2024.
Έσοδα και εισπράξεις
Κατά το πρώτο εξάμηνο, τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού ανήλθαν σε 34.385 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 488 εκατ. ευρώ ή 1,4% πάνω από τον στόχο.
Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών διευκρινίζει ότι 784,8 εκατ. ευρώ από συναλλαγές του Ιανουαρίου 2025 που σχετίζονται με τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού καταγράφονται και στα έσοδα και στις επιστροφές ΦΠΑ, χωρίς δημοσιονομική επίπτωση.
Τα φορολογικά έσοδα ανήλθαν σε 32.296 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 2.323 εκατ. ευρώ ή 7,8%, λόγω:
– της πρόωρης είσπραξης του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων,
– της βελτιωμένης είσπραξης τρεχόντων φόρων (ΦΠΑ, ΕΦΚ κ.ά.),
– καθώς και των υπολοίπων φόρων εισοδήματος του 2024 που εισπράχθηκαν έως τον Φεβρουάριο.
Τον Ιούνιο, τα καθαρά έσοδα ανήλθαν σε 5.416 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 1.144 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Η υστέρηση αποδίδεται στη μη είσπραξη του τιμήματος από τη σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, ύψους 1.350 εκατ. ευρώ, που είχε προβλεφθεί για τον ίδιο μήνα.
Ωστόσο, τα φορολογικά έσοδα του Ιουνίου ανήλθαν σε 5.342 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 647 εκατ. ευρώ ή 13,8%, κυρίως λόγω του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, για τον οποίο –όπως αναφέρθηκε– επιταχύνθηκε η διαδικασία είσπραξης.
Οι επιστροφές φόρων διαμορφώθηκαν σε 553 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 76 εκατ. ευρώ από τον στόχο, ενώ τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 197 εκατ. ευρώ, 423 εκατ. ευρώ λιγότερα από τον προϋπολογισμό.
Τέλος, οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για το εξάμηνο διαμορφώθηκαν σε 34.801 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 1.891 εκατ. ευρώ από τον στόχο, αλλά αυξημένες κατά 1.079 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2024.

Σχετικά Άρθρα