Τα τρία σενάρια για την Ουκρανία και οι συνέπειες για τις μετοχές και τα ομόλογα

Οι διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις γύρω από τις ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία, καθώς μεγάλες επενδυτικές τράπεζες και αναλυτικά κέντρα αξιολογούν τις πιθανές επιπτώσεις στα χρηματιστήρια και τις αγορές ομολόγων. Η πρόσφατη διπλωματική κινητικότητα, συμπεριλαμβανομένης της συνάντησης Trump-Putin στην Αλάσκα τον Αύγουστο, έχει αυξήσει τις προσδοκίες για πιθανή επίλυση της σύγκρουσης, αν και οι απόψεις των ειδικών διίστανται σχετικά με την πιθανότητα επιτυχίας.

Κύρια Σημεία Ανάλυσης

  • Πιθανότητες Ειρήνης: Η Goldman Sachs εκτιμά ότι οι αγορές τιμολογούν 70% πιθανότητα ειρηνευτικής συμφωνίας, ενώ η JPMorgan προβλέπει συμφωνία έως το τέλος του δεύτερου τριμήνου 2025
  • Ευρωπαϊκές Αγορές: Αναμένεται θετική επίδραση στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, με πιθανά κέρδη 15% σε περίπτωση ειρήνης, ειδικά στους τομείς τραπεζών, βιομηχανίας και κατασκευών
  • Ενεργειακός Τομέας: Μείωση των τιμών φυσικού αερίου κατά 20-25% σε περίπτωση αποκατάστασης των ρωσικών εισαγωγών στην Ευρώπη
  • Νόμισμα: Το ευρώ θα μπορούσε να ενισχυθεί κατά 3% έναντι του δολαρίου, ενώ τα νομίσματα της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης αναμένεται να κερδίσουν έως 4%
  • Αμυντικός Τομέας: Βραχυπρόθεσμη πίεση στις μετοχές αμυντικών εταιρειών, αλλά μακροπρόθεσμη ανοδική τάση λόγω αυξημένων ευρωπαϊκών στρατιωτικών δαπανών

Investment bank consensus on probable outcomes of Ukraine peace negotiations

Σενάρια και Πιθανότητες Επίλυσης

Οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες έχουν εντοπίσει τρία κύρια σενάρια για την εξέλιξη των ειρηνευτικών συνομιλιών. Σύμφωνα με την ανάλυση της JPMorgan Chase, το πιο πιθανό σενάριο (50%) είναι μια "εύθραυστη κατάπαυση πυρός" που μοιάζει με την περίπτωση της Γεωργίας - μια κατάσταση όπου η Ουκρανία θα αντιμετωπίσει συνεχή αστάθεια και περιορισμένη ανάπτυξη χωρίς ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας.
Η UBS εκτιμά ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι αργές και σημαδεμένες από δυσπιστία, με τον πόλεμο να συνεχίζεται μέχρι το 2026. Όπως αναφέρουν οι αναλυτές της UBS: "Με τις αντίστοιχες θέσεις της Ρωσίας και της Ουκρανίας να παραμένουν μακριά η μία από την άλλη, καμία αποφασιστική εξέλιξη στο πεδίο της μάχης, και τη συνεχιζόμενη υποστήριξη για την Ουκρανία, αναμένουμε τον πόλεμο να συνεχιστεί μέχρι του χρόνου".

Projected market impact across asset classes under peace deal vs no deal scenarios

Επίδραση στις Ευρωπαϊκές Αγορές

Χρηματιστηριακές Αγορές

Οι ευρωπαϊκές αγορές έχουν φέρει μια "γεωπολιτική έκπτωση κινδύνου" από το 2022, με τον δείκτη STOXX Europe 600 να υποαποδίδει σε σχέση με τους παγκόσμιους ομολόγους του. Σύμφωνα με στοιχεία από τραπεζικές πηγές, οι ευρωπαϊκές μετοχές διαπραγματεύονται με έκπτωση 21% σε σχέση με τις αντίστοιχες αμερικανικές εταιρείες, έναντι του μακροπρόθεσμου μέσου όρου έκπτωσης 11%.
Ο Holger Schmieding της Berenberg σχολιάζει: "Ο Trump έχει παραχωρήσει εκ των προτέρων και πριν από οποιεσδήποτε συνομιλίες με την Ουκρανία αυτό που θα μπορούσε να είναι μέρος μιας πιο ισορροπημένης συμφωνίας στο τέλος. Για όσα είναι δημόσια γνωστά, η Ρωσία δεν έχει κάνει παραχωρήσεις ως αντάλλαγμα".

Τραπεζικός Τομέας

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες, ιδιαίτερα εκείνες με έκθεση στην Ανατολική Ευρώπη, αναμένεται να επωφεληθούν σημαντικά από μια ειρηνευτική συμφωνία. Η μείωση του γεωπολιτικού κινδύνου θα μπορούσε να οδηγήσει σε βελτίωση των περιθωρίων κέρδους και αύξηση της πιστωτικής επέκτασης στην περιοχή. Οι αγορές της Αυστρίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας - με σημαντική έκθεση στην Ανατολική Ευρώπη - είναι ιδιαίτερα καλά τοποθετημένες για ανοδικές κινήσεις.

Κατασκευαστικός Τομέας

Η Barclays έχει παρατηρήσει σημαντικά κέρδη στο λεγόμενο "καλάθι κατάπαυσης πυρός" της, το οποίο περιλαμβάνει εταιρείες που θεωρούνται πιθανοί δικαιούχοι μιας κατάπαυσης πυρός. Το καλάθι μετοχών της τράπεζας έχει αυξηθεί κατά 14%, ενώ οι μετοχές του τομέα τσιμέντου έχουν σημειώσει άνοδο μεταξύ 14% και 29% από την αρχή του έτους.
Οι αναλυτές της Barclays υποδηλώνουν ότι αυτή η ανοδική τάση είναι αποτέλεσμα των προσδοκιών της αγοράς είτε για σημαντική αύξηση των όγκων εξαγωγών προς την Ουκρανία, είτε για σημαντική μείωση του κόστους ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ενεργειακές Αγορές και Εμπορεύματα

Φυσικό Αέριο

Η επαναφορά των ρωσικών ροών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη θα μπορούσε να έχει δραματική επίδραση στις τιμές ενέργειας. Σύμφωνα με την ανάλυση της Wood Mackenzie, ένα σενάριο "σταθερής ειρήνης" θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των εισαγωγών αγωγών κατά έως 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως έως το 2027.
Η BNP Paribas εκτιμά ότι οι αποφάσεις σχετικά με τη χρήση του ρωσικού αερίου μέσω του αγωγού της Ουκρανίας θα έχουν σημαντική επίδραση τόσο στην ανάπτυξη όσο και στον πληθωρισμό. Το άνοιγμά του θα μπορούσε να οδηγήσει σε πτώση της referential spot τιμής (TTF) κατά 20-25%.

Πετρέλαιο

Οι αγορές πετρελαίου αναμένεται να παραμείνουν σχετικά ανεπηρέαστες από τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (IEA) προβλέπει ότι η προσφορά πετρελαίου θα υπερβεί τη ζήτηση κατά 1.76 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως το 2025 και κατά 3 εκατομμύρια βπη το 2026.

Όπως αναφέρουν οι αναλυτές: "Η επίτευξη διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία παραμένει εξαιρετικά απίθανη. Η φαινομενική υπεράσπιση του Trump για μια ολοκληρωμένη συμφωνία, σε αντίθεση με μια απλή κατάπαυση πυρός, έχει διευρύνει το χάσμα μεταξύ των ΗΠΑ, της Ουκρανίας και της Ευρώπης".

Επίδραση στα Νομίσματα

Ευρώ

Η Oxford Economics προβλέπει ότι σε ένα σενάριο σταθερής κατάπαυσης πυρός, το ευρώ θα ενισχυθεί κατά περίπου 3% σε σχέση με το δολάριο. Τα νομίσματα της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης αναμένεται να ενισχυθούν ακόμη πιο έντονα καθώς το γεωπολιτικό ασφάλιστρο κινδύνου μειώνεται σημαντικά.

Η JPMorgan προβλέπει ότι τα νομίσματα της Πολωνίας, της Ουγγαρίας και της Τσεχίας θα μπορούσαν να ενισχυθούν κατά έως 4% εάν επιτευχθεί πλήρης ειρήνη, ή να υποχωρήσουν κατά 1% εάν η σύνοδος καταλήξει ανεπιτυχής.

Ρούβλι

Το ρούβλι έχει ήδη ενισχυθεί κατά 13% έναντι του δολαρίου ΗΠΑ από την αρχή του έτους, καθιστώντας το το νόμισμα αναδυόμενης αγοράς με την καλύτερη απόδοση. Οι μετοχές της Rusal, σχεδόν η μόνη μεγάλη ρωσική εταιρεία που εξακολουθεί να διαπραγματεύεται στο εξωτερικό, έχουν αυξηθεί πάνω από 150% από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές.

Αμυντικός Τομέας

Οι μετοχές αμυντικών εταιρειών αντιμετωπίζουν μεικτές προοπτικές. Βραχυπρόθεσμα, η πρόοδος προς μια κατάπαυση πυρός θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στις μετοχές άμυνας. Ωστόσο, η UBS πιστεύει ότι η μακροπρόθεσμη τάση αυξανόμενων αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ θα παραμείνει άθικτη.

Οι μετοχές αμυντικών εταιρειών όπως η Rheinmetall και η BAE Systems έπεσαν στις 11 Αυγούστου καθώς η είδηση της επερχόμενης συνόδου κορυφής έγινε γνωστή. Η γερμανική Renk, η Rheinmetall και η Hensoldt μειώθηκαν κατά 1-9% στις πρόσφατες συναλλαγές.

Κίνδυνοι και Αβεβαιότητες

Διάρκεια Συμφωνίας

Ο Guy Miller, επικεφαλής στρατηγικός αγορών της Zurich Insurance Group, σχολιάζει: "Η κύρια ανησυχία θα είναι κατά πόσον μια κατάπαυση πυρός μπορεί να διατηρηθεί". Η διάρκεια οποιασδήποτε διευθέτησης θα εξαρτηθεί από το πόσο ικανοποιημένος είναι ο Πούτιν με τις ουκρανικές και δυτικές παραχωρήσεις και την ισχύ των υποσχέσεων ασφαλείας που την υποστηρίζουν.

Σενάριο Γεωργίας

Η JPMorgan προειδοποιεί για ένα σενάριο "Γεωργίας" (50% πιθανότητα), όπου η Ουκρανία θα αντιμετώπιζε συνεχιζόμενη αστάθεια, περιορισμένη ανάπτυξη και ανάκαμψη, φθίνουσα ξένη υποστήριξη με την πάροδο του χρόνου, και την αποτελεσματική εκτροχίαση της δυτικής της ενσωμάτωσης.

Χάσμα Αγοράς-Θεμελιωδών

Η Barclays επισημαίνει ένα σημαντικό χάσμα μεταξύ του συναισθήματος της αγοράς και των υποκείμενων θεμελιωδών. Οι μετοχές τσιμέντου έχουν βιώσει αναβάθμιση 0.3 έως 1.1 φορές από την αρχή του έτους, με θεματική αγορά καλαθιού εστιασμένη σε εταιρείες που αναμένεται να επωφεληθούν από την κατάσταση στην Ουκρανία.

Συμπεράσματα

Οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες και αναλυτικά κέντρα παραμένουν διαιρεμένες σχετικά με την πιθανότητα επιτυχίας των ειρηνευτικών συνομιλιών στην Ουκρανία. Ενώ οι αγορές έχουν τιμολογήσει σημαντικές πιθανότητες για ειρηνευτική διευθέτηση, η πραγματικότητα των διαπραγματεύσεων παραμένει περίπλοκη και γεμάτη εμπόδια.
Οι ευρωπαϊκές αγορές φαίνεται να έχουν τα περισσότερα να κερδίσουν από μια επιτυχή ειρηνευτική διευθέτηση, με τους τομείς των κατασκευών, των τραπεζών και της βιομηχανίας να είναι οι κύριοι δικαιούχοι. Ωστόσο, η επιτυχία οποιασδήποτε συμφωνίας θα εξαρτηθεί κρίσιμα από την ισχύ των εγγυήσεων ασφαλείας και τη βούληση όλων των μερών να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους.
Όπως προειδοποιεί η UBS: "Τα οφέλη θα εξαρτηθούν από την αντιληπτή στιβαρότητα οποιασδήποτε κατάπαυσης πυρός και το αν θεωρείται επαρκώς ισχυρή για να τερματίσει οριστικά τις εχθροπραξίες ή μόνο να σταματήσει προσωρινά τις μάχες". Οι επενδυτές θα πρέπει να παραμείνουν προσεκτικοί και να διατηρήσουν διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια καθώς αυτή η πολύπλοκη γεωπολιτική κατάσταση συνεχίζει να εξελίσσεται.