Τέλος στο ρωσικό αέριο: Η Ευρώπη αποφασίζει πλήρη ενεργειακή απεξάρτηση

Η Ευρωπαϊκή Ένωση περνά στο τελικό στάδιο της ιστορικής της προσπάθειας να τερματίσει πλήρως τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Ρωσία, στο πλαίσιο των κυρώσεων για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι υπουργοί Ενέργειας των κρατών-μελών, που συνεδριάζουν σήμερα στο Λουξεμβούργο, αναμένεται να εγκρίνουν το μέτρο, σηματοδοτώντας το πιο αποφασιστικό βήμα της ΕΕ προς ενεργειακή απεξάρτηση.
Οι υπουργοί στοχεύουν να διαμορφώσουν κοινή θέση για την απαγόρευση, πριν αυτή οριστικοποιηθεί μέσα από διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο ήδη έδωσε το «πράσινο φως» στην πρόσφατη ψηφοφορία.
Η πρόταση προβλέπει πλήρη και μόνιμη απαγόρευση όλων των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου, φυσικού αερίου μέσω αγωγών και υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) έως το 2028 το αργότερο. Η απόφαση θα εγκριθεί με απλή πλειοψηφία, γεγονός που σημαίνει ότι χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, που παραμένουν εξαρτημένες από τη ρωσική ενέργεια, δεν μπορούν να ασκήσουν βέτο.
Παράλληλα, εξετάζεται η πρόωρη απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού ΥΦΑ, η οποία ενδέχεται να περιληφθεί στην επόμενη δέσμη κυρώσεων κατά της Μόσχας.
Το 2024, η Ρωσία εξακολουθούσε να καλύπτει περίπου το 20% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ, ενώ στο πρώτο εξάμηνο του 2025, τα κράτη μέλη προμηθεύτηκαν ΥΦΑ αξίας 4,5 δισ. ευρώ από ρωσικές εταιρείες, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Οι νέες κυρώσεις θα μπορούν να υιοθετηθούν μόλις εγκριθούν από τα 27 κράτη μέλη, χωρίς απαραίτητα τη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προκειμένου η διαδικασία να προχωρήσει ταχύτερα. Ωστόσο, τα μέτρα χαρακτηρίζονται προσωρινά και μπορούν να αρθούν όταν λήξει ο πόλεμος στην Ουκρανία ή αν οι Βρυξέλλες δεν διαπιστώνουν πλέον λόγο διατήρησής τους.
Η αναμενόμενη συμφωνία ανάμεσα στα κράτη μέλη και το Ευρωκοινοβούλιο θα τερματίσει οριστικά τις εισαγωγές υδρογονανθράκων από τη Ρωσία, ενισχύοντας τη στρατηγική ενεργειακής αυτονομίας της Ευρώπης.
Παράλληλα, στο περιθώριο της συνόδου στο Λουξεμβούργο, οι υπουργοί Εξωτερικών θα συζητήσουν για τις εξελίξεις στους πολέμους στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, με τη συμμετοχή του ουκρανού υπουργού Αντρίι Σιμπίχα.
Η συνεδρίαση πραγματοποιείται λίγες ημέρες μετά τη συνάντηση του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον, καθώς και την επικείμενη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Ουγγαρία.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων θα βρεθεί επίσης η πρόταση αξιοποίησης δεσμευμένων ρωσικών πόρων για τη χρηματοδότηση πολεμικών επανορθώσεων προς την Ουκρανία, καθώς και η 19η δέσμη κυρώσεων.
Τέλος, οι υπουργοί θα εξετάσουν την κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, με την ΕΕ να επιχειρεί να ανακτήσει ενεργό ρόλο στις διπλωματικές πρωτοβουλίες για τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, παρά τις εσωτερικές διαφωνίες των κρατών-μελών — μεταξύ των οποίων και η πρόταση αναστολής των δασμών στις εισαγωγές από το Ισραήλ.