Πώς θα γίνεται η ρύθμιση οφειλών προς τις τράπεζες και το Δημόσιο

Σύστημα ενιαίας ρύθμισης όλων των οφειλών, προς το Δημόσιο και τις τράπεζες από στεγαστικά δάνεια, μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας η οποία θα λειτουργεί στο πρότυπο του εξωδικαστικού μηχανισμού επεξεργάζεται η κυβέρνηση.

Το νέο σύστημα θα αφορά όσους δεν έχουν πτωχευτική ιδιότητα και δεν μπορούν να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό, όπως π.χ. μισθωτοί, συνταξιούχοι.

Ο σχεδιασμός προβλέπει ότι ο οφειλέτης θα χρησιμοποιεί την ηλεκτρονική πλατφόρμα, στην οποία θα απεικονίζονται όλες οι οφειλές του, τα εισοδήματά του και τα περιουσιακά του στοιχεία. Το σύστημα θα υπολογίζει αυτόματα τη δυνατότητα αποπληρωμής, με βάση τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης» και αναλόγως θα προτείνει μια ρύθμιση η οποία θα επιμερίζει το ποσό των πληρωμών σε όλους τους πιστωτές.

Οι λεπτομέρειες της διαδικασίας και οι παράμετροι που θα λαμβάνονται υπ΄όψιν δεν έχουν οριστικοποιηθεί, ενώ οι όποιες κυβερνητικές προτάσεις θα πρέπει να εγκριθούν και από τους δανειστές.

Επίσης, δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει κατά πόσον η δυνατότητα ρύθμισης θα δίνεται σε όλους τους δανειολήπτες που βρίσκονται σε αδυναμία αποπληρωμής ή μόνο σε εκείνους που θα πληρούν ορισμένα κριτήρια εισοδήματος και αξίας περιουσίας, τα οποία, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα πέσουν σε επίπεδο αρκετά χαμηλότερο από εκείνο που προβλέπει ο νόμος Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας.

Το σύστημα αυτό θα εφαρμοστεί ταυτόχρονα με την κατάργηση της δικαστικής προστασίας της πρώτης κατοικίας με το νόμο Κατσέλη, η ισχύς της οποίας έχει παραταθεί προσωρινά.

Σημειωτέον, ότι ο νόμος Κατσέλη θα συνεχίσει να ισχύει ως "πτωχευτικό δίκαιο", αλλά χωρίς προστασία της πρώτης κατοικίας. Δηλαδή, οι οφειλέτες θα μπορούν να προσφύγουν στο δικαστήριο για να ζητήσουν μείωση των οφειλών τους ανάλογα με το τι μπορούν πραγματικά να πληρώσουν, αλλά χωρίς να διατηρούν την πρώτη κατοικία τους. Το Δικαστήριο, δηλαδή, θα αναπροσαρμόζει την οφειλή ανάλογα με το τι μπορούν να πληρώσουν οι οφειλέτες αφού πρώτα εκποιηθούν τα ακίνητά τους.

Οι γενικές κατευθύνσεις που συζητούνται στο κυβερνητικό επιτελείο για το νέο σύστημα ρυθμίσεων και προστασίας της πρώτης κατοικίας προβλέπουν ότι για τη ρύθμιση των οφειλών θα λαμβάνονται υπ΄όψιν:

Οι οφειλές προς την εφορία
Οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Οι οφειλές από στεγαστικό δάνειο προς τις τράπεζες
Το ύψος του ετήσιου εισοδήματος του οφειλέτη.
Η οικογενειακή του κατάσταση.
Η περιουσιακή του κατάσταση.

Οι οφειλές προς το Δημόσιο (εφορία, ταμεία) θα ρυθμίζονται σε έως 36 δόσεις για οφειλές μέχρι 3.000 ευρώ και σε μέχρι 120 δόσεις για μεγαλύτερα ποσά.

Για τα στεγαστικά δάνεια, θα υπολογίζεται το ποσό που είναι διαθέσιμο μετά την αποπληρωμή των οφειλών προς το Δημόσιο και την αφαίρεση των εύλογων δαναπών διαβίωσης. Εάν το ποσό που απομένει διαθέσιμο για την αποπληρωμή του δανείου δεν επαρκεί, το δάνειο θα επιμηκύνεται έτσι ώστε η δόση να υποχωρήσει, ενώ εάν ο δανειολήπτης πληροί ορισμένες προϋποθέσεις (χαμηλό εισόδημα, μικρή αξία ακινήτου) θα έχει το δικαίωμα σε επιδότηση της δόσης του δανείου από το Κράτος.

Ο υπολογισμός θα γίνεται με αυτόματο τρόπο και αντικειμενικά κριτήρια. Π.χ. η επιμήκυνση θα υπολογίζεται ανάμεσα σε άλλα με γνώμονα και την ηλικία του οφειλέτη.

Στην εξίσωση θα μπαίνει και η αξία της πρώτης κατοικίας που συνδέεται με το στεγαστικό δάνειο, έτσι ώστε, εάν και πάλι τα εισοδήματα δεν επαρκούν για την αποπληρωμή το δάνειο να «κουρεύεται» σε ένα ποσό το οποίο θα υπολογίζεται σε σχέση με την εμπορική αξία του ακινήτου.

Αυτό που δεν έχει αποσαφηνιστεί, όπως προαναφέρθηκε, είναι κατά πόσον η διαδικασία της ρύθμισης θα αφορά μόνο τους δανειολήπτες που θα πληρούν τις προϋποθέσεις για επιδότηση ή το σύνολο των οφειλετών.