Ιδιωτικό χρέος και ανάπτυξη κεφαλαιαγορών προτεραιότητες στην ατζέντα του Σχεδίου Ανάπτυξης

Δέσμευση για περαιτέρω ανάπτυξη της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και νέες δράσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, η φιλόδοξη ατζέντα του Εθνικού Σχεδίου Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας σε ό,τι αφορά την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων και τον θεσμικό μετασχηματισμό της ελληνικής Οικονομίας.

Οι διαρθρωτικές αλλαγές σε αυτούς τους δύο τομείς όχι μόνο ενισχύουν την ανάπτυξη, αλλά επίσης αυξάνουν την οικονομική ανθεκτικότητα της Ελλάδας στην περίπτωση μελλοντικών σοκ. Επίσης, διασφαλίζεται η κοινωνική συνοχή μέσω ενός συνόλου πολιτικών οι οποίες αποσκοπούν να ωφελήσουν τους πιο ευάλωτους, όπως για παράδειγμα η "δεύτερη ευκαιρία" που δίνεται στο νέο πλαίσιο φερεγγυότητας ή το σύστημα μικροπιστώσεων, του οποίου η ενίσχυση προβλέπεται επίσης.

Ο τέταρτος άξονας των Στρατηγικών Κατευθύνσεων του Εθνικού Σχεδίου Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας που περιλαμβάνει και την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα και των κεφαλαιαγορών (Άξονας 4.4), έχει ως "ναυαρχίδα" την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους. Ειδικότερα, το Εθνικό Σχέδιο περιλαμβάνει το νέο πλαίσιο φερεγγυότητας που θα ενισχύσει την επαρκή παροχή πιστώσεων σε περίπτωση οικονομικών σοκ και πρόκειται να αυξήσει την ανθεκτικότητα της οικονομίας, αποτρέποντας τη δημιουργία συνθηκών πιστωτικής ασφυξίας. 

Επίσης, ο Άξονας προβλέπει τη δημιουργία ενός Γραφείου Πιστώσεων προκειμένου να αντιμετωπιστεί η υπάρχουσα ασύμμετρη πληροφόρηση και να ενισχυθεί η πρόσβαση στις πιστώσεις. Προκειμένου να διασφαλιστεί η λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων σχετικά με την πρόσβαση σε πιστώσεις, ο Άξονας προβλέπει τη δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου Πιστωτικής Επέκτασης και με σκοπό την αποτροπή μελλοντικής υπερχρέωσης, προβλέπεται η ανάπτυξη ενός μητρώου παρακολούθησης ιδιωτικού χρέους. 

Η ανάπτυξη των κεφαλαιαγορών

Επιπλέον ο Άξονας 4.4. περιλαμβάνει μέτρα που συμβάλλουν στην ανάπτυξη των κεφαλαιαγορών στην Ελλάδα, κρίσιμο "κεφάλαιο" στο πλαίσιο του στόχου να καλυφθεί το επενδυτικό κενό της χώρας. Διαπιστώνεται ότι αυτό το κενό δεν μπορεί να καλυφθεί εάν δεν υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα επενδυτικά οχήματα στα οποία θα μπορεί να κατευθυνθεί η αποταμίευση. Σχετικές ιδέες αποτελούν: κίνητρα για μακροπρόθεσμα προϊόντα αποταμίευσης, υιοθέτηση της ευρωπαϊκής οδηγίας για ατομικά συνταξιοδοτικά προϊόντα (EU PEPP directive), περαιτέρω μεταρρυθμίσεις του πλαισίου των κεφαλαιαγορών, μεταρρύθμιση της φορολογίας, στόχευση σε "πράσινα" και ψηφιακά προϊόντα και περαιτέρω ανάπτυξη του Χρηματιστηρίου Αθηνών κ.λπ. 

Ειδικότερα, όπως προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας, ο στόχος ανάπτυξης των κεφαλαιαγορών επιτυγχάνεται με την εισαγωγή διοικητικών και κανονιστικών μέτρων που θα ενθαρρύνουν την έκδοση κινητών αξιών και τη χρηματοδότηση μέσω μετοχικού κεφαλαίου, προκειμένου να συμπληρωθεί η τραπεζική χρηματοδότηση και να συμβάλλει στην ανθεκτικότητα, διασφαλίζοντας ότι οι βιώσιμες επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση και κατά τη διάρκεια μιας περιόδου ύφεσης. 

Το Σχέδιο περιλαμβάνει επίσης τη φορολογική εναρμόνιση μεταξύ των ομαδικών ασφαλιστικών προϊόντων των επαγγελματικών ταμείων ασφάλισης και των εταιρειών ιδιωτικής ασφάλισης, καθώς επίσης και φορολογικά κίνητρα για ιδιωτικά προγράμματα ασφάλισης, (ULIPS) και πανευρωπαϊκά ιδιωτικά ασφαλιστικά προϊόντα (Pan-European Personal Pension Products - PEEPs). Η μεταρρύθμιση συνεισφέρει στην αύξηση των εθνικών αποταμιεύσεων και στη δημιουργία ενός συνόλου κεφαλαίων που θα επενδύονται στις κεφαλαιαγορές. Επιπλέον, μέσω της κατοχής χρηματοοικονομικών τίτλων της αλλοδαπής, συνεισφέρει στην απορρόφηση των ιδιοσυγκρασιακών σοκ, μέσω ενός διεθνώς διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου, δηλαδή ενός μηχανισμού διαμοιρασμού του κινδύνου, που είναι εξέχουσας σημασίας στο πλαίσιο της νομισματικής ένωσης.

Καταπολέμηση της διαφθοράς και χρηματοοικονομική ανθεκτικότητα

Επιπλέον, ο δεύτερος στόχος του Άξονα (4.2.), δηλαδή η αύξηση της διαφάνειας και η καταπολέμηση της διαφθοράς, είναι επίσης κλειδί για τη διασφάλιση της χρηματοοικονομικής ανθεκτικότητας. Αυτό γίνεται μέσω της ενίσχυσης του νομικού πλαισίου για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες/ την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (AML/ CFT), μέσω της καταπολέμησης του παράνομου εμπορίου και της προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας μέσω της ενίσχυσης της Δι-υπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς και μέσω της δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος για τη διαχείριση και τη δημιουργία σταθμών ελέγχου για την εντατικοποίηση των ελέγχων κοντά στα σύνορα.